„Mōj Ōpa tyż boł deportuwany. Losy Górnoślązaków deportowanych do ZSRS w 1945 roku”

Celem wystawy jest upamiętnianie i popularyzowanie wiedzy o jednym z najdramatyczniejszych rozdziałów w historii Górnego Śląska, nazywanym w regionalnej kulturze pamięci Tragedią Górnośląską. Niestety temat ten nadal jest mało znany, nie tylko w ogólnopolskiej debacie publicznej, ale także w regionalnej historii XX wieku. Od blisko dziesięciu lat Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku dokumentuje tę historię. Skala represji była tak duża, że do dzisiaj od świadków historii można usłyszeć zdanie, które jest już swego rodzaju symbolem tej tragedii: „Mōj Ōpa tyż boł deportuwany” (opa po śląsku dziadek). Autorzy wystawy chcą utrwalić doświadczenie historyczne pokolenia naszych dziadków.

Wystawa przystosowana jest dla osób ze szczególnymi potrzebami. Składa się m.in. z pięciu konstrukcji o kształcie prostopadłościanu, wysokiego na 2 m i szerokiego na 60 cm. Na każdym z nich, na wysokości dłoni, umieszczone są qr kody, które można zeskanować. Ponadto opisy objaśniające przetłumaczone są na j. angielski, a fragmenty wystawy zapisano także po śląsku.

Wernisaż wystawy odbył się na początku stycznia w Senacie Rzeczypospolitej. Wydarzenie zainaugurowało oficjalne obchody 80. rocznicy Tragedii Górnośląskiej. Następnie wystawa zaprezentowana została w Gmachu Sejmu Śląskiego w Katowicach, a później w Parlamencie Europejskim w Brukseli. Od lutego do końca grudnia ekspozycję będzie można oglądać w różnych muzeach, bibliotekach oraz urzędach w województwie śląskim.