Pokaz filmu „Tragedia Górnośląska 1945” w Giszowcu – Zatrzymani w Czasie Pamięci

W miniony czwartek, 30 stycznia 2025 roku, w Filii nr 2 Miejskiego Domu Kultury w Giszowcu, odbył się niezwykle poruszający pokaz filmu dokumentalnego dotyczącego tragicznych wydarzeń z 1945 roku, kiedy to ludność Górnego Śląska została deportowana do ZSRR. Wydarzenie przyciągnęło niemal 100 uczestników, którzy z zainteresowaniem i szacunkiem wysłuchali historii tamtych dni.

Film „Tragedia Górnośląska 1945”, w reżyserii Aleksandry Fudali i Adama Turuli, opowiada o wywózkach oraz internowaniach mieszkańców Górnego Śląska, które dotknęły co najmniej 30 tysięcy osób, niezależnie od ich narodowości. Dokonane przez NKWD deportacje, wynikające z potrzeby zasilenia sowieckiego przemysłu po wojnie, to temat wciąż słabo znany i często przemilczany. Z dokumentu wyłania się smutny obraz nieludzkich warunków, w jakich trafiali deportowani – wielu z nich zginęło podczas transportów lub w trakcie przymusowej pracy w kopalniach, hutach i kamieniołomach.

Film, który jest efektem blisko dziesięcioletniej pracy reżyserów, zawiera cenne świadectwa osób, które przeżyły tę tragedię, a także ich rodzin, którzy do dziś niosą ciężar tamtych wydarzeń. Zarejestrowane relacje ofiar i ich bliskich są jednym z najważniejszych atutów produkcji, ukazujących nie tylko brutalność samych deportacji, ale także traumę, która towarzyszyła tym wydarzeniom przez dekady. Wśród wspomnień przebija głębokie poczucie krzywdy i milczenia, które panowało przez wiele lat.

Po projekcji filmu zgromadzeni goście mieli okazję wysłuchać komentarza jednego z twórców dokumentu, Adama Turuli, który opowiedział o procesie powstawania filmu, a także o wyzwaniu, jakim było dotarcie do świadków tamtych wydarzeń. Zgromadzeni uczestnicy mieli także okazję podzielić się swoimi refleksjami na temat przedstawionych w filmie wydarzeń.

Wydarzenie miało szczególne znaczenie w kontekście obchodów 80-lecia Tragedii Górnośląskiej, której 80. rocznica przypada w 2025 roku. To okazja do przypomnienia jednej z najmniej znanych tragedii II wojny światowej, a także do dalszego budowania pamięci o ludziach, którzy zostali deportowani i często na zawsze zostali zapomniani.

Pokaz filmu „Tragedia Górnośląska 1945” był częścią działań mających na celu przywrócenie pamięci o tych wydarzeniach, które zostały zepchnięte na margines historii. To istotny krok w budowaniu świadomości o jednym z najdłużej przemilczanych rozdziałów historii Polski.

Film został zrealizowany na zlecenie Muzeum Historii Polski, a jego producentem wykonawczym była Arka Górnośląska. Czas trwania dokumentu to 42 minuty.